Ik ben vannacht wakker geschrokken van een geluid uit mijn iPad. Onheilspellend. CNN meldde dat er weer een ontploffing was geweest in één van de kernreactoren in Japan. Er werd gemeld dat er vuur was gezien.
De natuur had ons vorige week al een lesje geleerd: niet de mens stelt de wet, maar de natuur overklast de mens. Nu kwam er nog een standje bij: het menselijke brein is eindig. Punt. Je kunt hooghartig doen alsof je alle atomen temt, dat je niets kan overkomen omdat hooggeleerde wetenschappers ons zeggen dat zij de slimsten zijn. Dom volkje, die zo tegen het gebruik van kernenergie is, je begrijpt er niks van. Wij hebben alle voorzieningen getroffen opdat alle kerninstallaties veilig zijn.
Een les in nederigheid, dat is het ook. Terwijl de steden in Japan gebouwd werden vanuit het opgeblazen gevoel dat zij de aardbevingen de baas kunnen, want kijk, de torens blijven staan, maar men had ojee geen rekening gehouden dat er ook nog eens een tsunami zou volgen. Het menselijke brein had zoiets niet voorzien. Ofwel leven de Japanners met een ongelooflijk gevoel van onverschilligheid. Tja, als het gebeurt, dan gebeurt het, en iemand moet de klos zijn. Ofwel zien ze het gewoon niet meer zitten. Het lijkt wel het einde van de wereld… Daar kun je toch niks aan verhelpen.
Zijn wij zoveel anders? Milieuactivisten worden hier afgeschilderd als naïeve natuurmensen, die terug zouden willen naar het kampvuur en de wollen sokken. Hoe bestaan ze het om kernenergie in vraag te stellen? Moeten we opnieuw naar de grotten en de jacht en visvangst? Verstaan ze niet dat wij het licht zullen moeten uitdoen als we de elektriciteitscentrales op kernenergie stilleggen? Kunnen we het stellen met de helft van de elektriciteit? Zet die computer alvast maar af. Doof de lichten. Er is geen ontkomen aan. We hebben gekozen voor die techniek. Stoot immers geen CO2 uit. Milieuvriendelijk.
Als ik de beelden zie, die me overvloedig op het tv-scherm en het computerscherm aanstaren alsof ik mede schuldig ben, wordt mijn gemoed verzwaard. Mijn empathie is zo groot als ik het leed van al die mensen zie, dat ik tranen in de ogen krijg. Ik probeer me voor te stellen wat het voor ons zou betekenen, als ons dit zou overkomen.
Japanners hadden ook geen enkel vermoeden dat zoiets zou kunnen gebeuren.
Toen onlangs ons splinternieuwe afdakje door een rukwind omver gegooid werd, zat ik al met de handen in het haar om het opnieuw recht te krijgen. Ik had bijna een paniekaanval toen ik het daar zag liggen, en ik er samen met mijn vrouw er geen beweging in kreeg. Stel je voor dat heel je hebben en houwen in één vloedgolf weggespoeld wordt en je later de resten terugvindt op het marktplein in Kuurne. Alles op een hoop, je hele leven als prut goed voor de verbrandingsoven. Zou je niet beter mee opgezwolgen zijn geweest door de vloedgolf? Zeker als je ook nog een geliefde verloren bent?
Ik vraag me af hoeveel geld de research en de realisatie van de kernenergie wel gekost heeft. Ja, oké, nu schept men geld, de winst wordt netjes verdeeld onder de rijksten der aarde, en wij moeten als burgers niet met energie spelen, want de aarde is van iedereen, enz. enz. Kortom, het is onze schuld dat de wereld naar de verdommenis gaat. Mijn vraag dus: hoeveel heeft alles al niet gekost, en waarom heeft men niet evenveel gestopt in het zoeken naar alternatieve energie? Waarom is er pas sinds een paar jaar een kleine inspanning geleverd om de alternatieve energie echte kansen te geven? Kun je met wind en de zon te weinig winst maken, misschien?
Tja, het is te makkelijk om nu alle zonden van de wereld bij de kernenergie te leggen, zeggen de verstandige mensen. Maar is er één vorm van energie die je, als er iets misgaat, gewoon niet meer kan stilleggen? Het oceaanwater dat eerst als een vloek geweerd wordt, wordt nu gebruikt om de nucleaire bedreiging een halt toe te roepen. Is dit niet ironisch? Kan zonne-energie zo gevaarlijk zijn? Of misschien is een windmolen dan toch nog te verdragen in ons gezichtsveld? Misschien is het geluid toch te harden?
Het gaat niet goed met deze wereld. We maken er toch nog een zootje van. Doet me denken aan ‘The planet of the Apes’. De eindgeneriek is geschreven. Filmmakers zijn al bezig met scripts voor de zoveelste rampenfilm. De elf moeten we schrappen in onze agenda’s. Die datum brengt enkel ongeluk. Straks schrappen we de maanden en uiteindelijk moeten de jaren eraan geloven.
Jawel, ik ben in een zwaarmoedige bui. In Libië bewijzen machthebbers alweer dat mensjes zoals jij en ik speelballen zijn en zich moed inschrijven op Facebook, naïef gelovend dat zij de wereld zullen redden, terwijl ook aan de top van het sociale gebeuren de rijken nu echt wel rijk worden.
Vandaag wordt het lente, zeggen ze. Maar het geloof in de weerman en –vrouw heb ik al lang opgegeven. Want als ik aan heldere hemel denk, vermoed ik dat het fijn stof mijn leven zal inkorten. Wellicht volgen er straks ook nog eens radioactieve deeltjes. Maar daar is een remedie voor, zeggen de apothekers. Maar nu nog niet innemen, best wachten tot het te laat is.